W styczniu 1982 roku pierwszy transport kobiet – zaangażowanych działaczek „Solidarności” i aktywistek społecznych – trafił do obozu odosobnienia zorganizowanego w Ośrodku Wczasowym Pracowników Prasy, Książki, Radia i Telewizji w Gołdapi. Wiezione w tzw. „sukach”, ściśnięte i wychłodzone, bez możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb, bez wiedzy o tym, co się z nimi stanie, ani kiedy wrócą do swoich domów, za to w poczuciu upokorzenia, poddane presji i przemocy zarówno fizycznej, jak i symbolicznej odbywały nagłą, nieplanowaną podróż w nieznanym kierunku.

Wywłaszczone nie tylko ze swojej publicznej roli, ale też w pewnym sensie ze swoich ciał i tożsamości, z poczucia sprawstwa oraz możliwości decydowania o codzienności, umieszczone zostały w kuriozalnym obozie przypominającym po części sanatorium, po części ogród zoologiczny z okazami egzotycznych zwierząt, w końcu zaś: więzienie polityczne. Przez kolejne tygodnie i miesiące internowane poddawane były swoistej „kuracji”, której niezbędność orzeczona została przez władzę, w opresyjnym, a zarazem protekcjonalnym geście. Towarzyszyły temu próby represjonowania i wychowywania działaczek. Główną strategią stosowaną wobec internowanych było przekierowanie ich uwagi na ekskluzywne wygody, w oparciu o które zostało zorganizowane codzienne życie w Gołdapi, a także redukowanie ich tożsamości do wzorców stereotypowo wiązanych z kobiecością.

W pogłębionym procesie twórczym, zespół złożony z realizatorek-artystek oraz trzynastu performerem-aktywistek wspólnie badało historię gołdapskiej społeczności i szukało języka reprezentacji, adekwatnego do opowiedzenia o swoim spotkaniu z tą historią.

W toku wspólnych dyskusji, improwizacji, czytania i oglądania materiałów archiwalnych a także spotkań z byłymi internowanymi, powstał scenariusz, zaprezentowany w grudniu 2018 roku podczas czytania performatywnego w Teatrze Powszechnym. Na widowni obecne były byłe osadzone, które wzięły również udział w dyskusji po pokazie.

W tym roku pokaz zaprezentowany zostanie w Warszawie, Gdańsku i Skierniewicach. Trzecia miejscowość wybrana została nieprzypadkowo- stąd pochodzi najwięcej byłych internowanych, do których dotarły twórczynie projektu.

W przygotowaniu jest również cykl warsztatów dla młodzieży i nauczycieli inspirowanych poszczególnymi wątkami tematu takimi jak: strategie budowania wspólnoty, aktywizm jako podstawa społeczeństwa obywatelskiego, praca z historią mówioną, kobieca perspektywa „Solidarności” i opozycji.

 

Reżyseria i dramaturgia: Justyna Lipko-Konieczna i Dorota Ogrodzka

Ruch: Justyna Wielgus

Muzyka: Magdalena Sowul

Fotosy: Alicja Szulc

Scenografia: Jakub Drzastwa

Asystent scenografa: Jędrzej Furala

Produkcja: Karolina Pluta, Stowarzyszenie Pedagogów Teatru

Występują:  Alicja Brudło, Katarzyna Cygler, Iga Dzięgielewska, Izabella Gawęcka, Katarzyna Gawkowska-Marciniak, Paulina Jędrzejewska, Iwona Konecka,  Grażyna Kopeć, Katarzyna Lis, Hanna Nowicka,Barbara Poniatowska,  Anna Sadowska, Helena Urbańska/Natalia Leszczyńska

Projekt  „Kuracjuszki ” realizowany jest przez Stowarzyszenie Pedagogów Teatru. Projekt dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”. Partnerem projektu jest Europejskie Centrum Solidarności. 

Patroni medialni

Close Menu